Culit___peLOPAZ Berbagi Kabar dan Informasi serta Opini

Cari Artikel

Translate

Jumat, 16 Desember 2016

Bahasa Bahasa Daerah di Indonesia

PENGERTIAN BAHASA
Bahasa adalah:alat komunikasi yang wajib dimiliki oleh orang /manusia yang melakukan hubungan sosial dengan lainnnya. Dengan adanya bahasa menjadikan segala sesuatu yang ingin kita utarakan dapat tersampaikan dengan baik. Bahasa sendiri merupakan alat pemersatu antar sesama mahkluk sosial. Alat ini dapat digunakan untuk mempermudah kita dalam komunikasi antara yang satu dengan yang lain yang masing-masing diantaranya memiliki budaya serta ragam bahasa yang  berbeda. Dalam kehidupan sosial, kita harus berkomunkasi  antar satu dengan yang lain,untuk dapat berkomunikasi  kita memerlukan bahasa sebagai penghubung dan menjadi langkah awal dalam manusia bersosialisasi. pengertian bahasa secara umum akan dijelaskan dibawah ini.
Dahulunya, bahasa tidaklah seperti sekarang ini yang telah direalisasikan kedalam kata atau lisan (Verbal). Dulu, bahasa hanya diutarakan dengan anggota tubuh atau isyarat(Non Verbal). Manusia menggunakan anggota tubuh mereka untuk menunjuk atau mengarahkan serta menyampaikan sesuatu yang ingin mereka ucapkan. Namun,seiring dengan majunya pekembangan dan revolusi manusia sebagai mahkluk sosial bahasa perlahan tercipta sejalan dengan kebudayaan atau kebiasaan  manusia yang pengucapannya sesuai dengan karakter dan pola hidup manusian iru sendiri ,yang pada awalnya hanya dapat dimengerti oleh masing-masing atau komunitas mereka. Sehingga ketika seseorang dari mereka mengucapkan salah satu kata, orang yang mendengarnya sudah dapat mengetahui dan memahami maksuk atau yang ingin di sampaikan pengucap tersebut,karena bahasa merupakan  sebagai media yang mutlak ada dalam aktivitas serta rutinutas manusia berkomunikasi dengan manusia lainnya menjadikan bahasa sebagai  syarat utama bagi manusia sebagai mahkluk sosial
Seperti yang kita tahu Indonesia merupakan sebuah bangsa yang memiliki banyak sekali ragam dan suku bangsa serta bahasannya.
Dalam pembagian daerah teritorialnya,bahasa di masing-masing daerah memiliki ragam bahasa yang berbeda.Hidup dalam sebuah bangsa yang memilik ragam bahas menjadikan bangsa ini perlu memiliki bahasa pemersatu guna menjebatani komunikas antar sesama warganya yang memiliki perbedaan bahasa tadi,dan bahasa melayu menjadi bahasa yang mempersatukan rumpun bangsan yang ada dengan berbagai macam bahasa yang dimilikinya.sebagai bahasa pemersatu ,Bahasa melayu memang terdapat di hampir seluruh pulau di negeri ini dan dapat dengan mudah dipelajari menginggat bahasa melayu sudah ada yang tertuang dalam bentuk naskah dan tulisan.

Pengertian Bahasa Menurut Para Ahli
Pengertian Bahasa menurut (Depdiknas, 2005: 3)Bahasa pada hakikatnya adalah ucapan pikiran dan perasan manusia secara teratur, yang mempergunakan bunyi sebagai alatnya.

Pengertian Bahasa menurut Harun Rasyid, Mansyur & Suratno (2009: 126) bahasa merupakan struktur dan makna yang bebas dari penggunanya, sebagai tanda yang menyimpulkan suatu tujuan.
Sedangkan bahasa menurut kamus besar Bahasa Indonesia (Hasan Alwi, 2002: 88) bahasa berarti sistem lambang bunyi yang arbitrer, yang digunakan oleh semua orang atau anggota masyarakat untuk bekerjasama, berinteraksi, dan mengidentifikasi diri dalam bentuk percakapan yang baik, tingkah laku yang baik, sopan santun yang baik.

Kesimpulan Pengertian Bahasa menurut ahli
Berdasarkan beberapa pengertian bahasa tersebut maka dapat diambil kesimpulan bahwa pengertian bahasa adalah sistem yang teratur berupa lambang-lambang bunyi yang digunakan untuk mengekspresikan perasaan dan pikiran bahasa tersebut.Nah dalam arti dari pengertian bahasa tersebut, hal ini menonjolkan beberapa segi sebagai berikut:Bahasa adalah sistem. Maksudnya bahasa itu tunduk kepada kaidah-kaidah tertentu baik fonetik, fonemik, dan gramatik.
Dengan kata lain bahasa itu tidak bebas tetapi terikat kepada kaidah-kaidah tertentu.Sistem bahasa itu sukarela (arbitary). Sistem berlaku secara umum, dan bahasa merupakan peraturan yang mendasar. Sebagai contoh: ada beberapa bahasa yang memulai kalimat dengan kata benda seperti Bahasa Inggris, dan ada bahasa yang mengawali kalimatnya dengan kata kerja. Dan seseorang tidak dapat menolak aturan-aturan tersebut baik yang pertama maupun yang kedua. Jadi tidak tunduk kepada satu dialek tertentu.
Bahasa itu pada dasarnya adalah bunyi, dan manusia sudah menggunakan bahasa lisan sebelum bahasa lisan seperti halnya anak belajar berbicara sebelum belajar menulis. Di dunia banyak orang yang bisa berbahasa lisan, tetapi tidak dapat menuliskannya. Jadi bahasa itu pada dasarnya adalah bahasa lisan (berbicara), adapun menulis adalah bentuk bahasa kedua. Dengan kata lain bahasa itu adalah ucapan dan tulisan itu merupakan lambang bahasa.
Bahasa itu simbol. Bahasa itu merupakan simbol-simbol tertentu. Misalnya kata ”rumah” menggambarkan hakikat sebuah rumah. Jadi bahasa itu adalah lambang-lambang tertentu. Pendengar atau pembaca meletakkan simbol-simbol atau lambang-lambang tersebut secara proporsional.

Jenis bahasa
Jenis Bahasa tergolong dua macam berdasarkan cara pemakain atau pemamfaatannya yaitu;
Bahasa Verbal (Lisan) dan bahasa Non Verbal (Isyarat)

Fungsi bahasa
Fungsi bahasa adalah mengekspresikan pikiran dan perasaan. Jadi tidak hanya mengekspresikan pikiran saja. Peranan bahasa terlihat jelas dalam mengekpresikan estetika, rasa sedih senang dalam interaksi sosial. Dalam hal ini mereka mengekspresikan perasaan dan bukan pikiran. Karena itu bahasa itu mempunyai peranan sosial, emosional disamping berperan untuk mengemukakan ide.

Terdapat  4 Fungsi Bahasa sebagai Alat Komunikasi- Bahasa merupakan alat komunikasi sosial yang berupa sistem simbol bunyi yang dihasilkan dari ucapan manusia. Manusia sebagai makhluk sosial membutuhkan sarana untuk berinteraksi dengan manusia lainnya di masyarakat. Untuk kepentingan interaksi sosial itu, maka dibutuhkan suatu wahana komunikasi yang disebut bahasa. Setiap masyrakat tentunya memiliki bahasa. Dalam komunikasi sehari-hari alat yang sering digunakan untuk berkomunikasi adalah bahasa, baik berupa bahasa tulis maupun bahasa lisan. Bahasa sebagai sarana komunikasi tentunya mempunyai fungsi berdasarkan kebutuhan seseorang secara sadar atau tidak sadar yang digunakannya. Bahasa merupakan alat untuk mengekspresikan diri, alat komunikasi, dan sarana untuk kontrol sosial.( https://id.wikipedia.org/wiki/Fungsi_bahasa )Sebagai alat komunikasi, bahasa memiliki 4 fungsi sebagai berikut :

1. Fungsi informasi

Maksud dari bahasa memiliki fungsi informasi yaitu bahwa bahasa berfungsi untuk menyampaikan informasi timbal balik antar anggota keluarga maupun anggota-anggota masyarakat. Wujud fungsi bahasa sebagai fungsi informasi misalnya : berita, pengumuman, petunjuk pernyataan lisan ataupun tulisan melalui media massa, baik media cetak ( koran, majalah, dan lain-lain ) ataupun elektronik ( televisi, radio, website/blog, dan lain-lain ).

Contoh fungsi bahasa sebagai alat komunikasi  dalam fungsi informasi :
  • Wartawan menyampaikan berita yang didapatnya melalui koran
  • pengumuman hasil seleksi tes CPNS diumumkan melalui website
  • pertandingan sepak bola disiarkan langsung melalui televisi

2. Fungsi ekspresi diri
Fungsi Bahasa sebagai Alat Komunikasi
Bahasa sebagai alat ekspresi diri via pinterest
Bahasa memiliki fungsi ekspresi diri mengandung pengertian bahwa bahasa berfungsi untuk menyalurkan perasaan, sikap, gagasan, emosi atau tekanan-tekanan pembicara. Bahasa sebagai alat untuk mengekspresikan diri ini dapat menjadi media untuk menyatakan keberadaan ( eksistensi ) diri, membebaskan diri dari tekanan emosi, dan untuk menarik perhatian orang lain.

3. Fungsi adaptasi dan integrasi
Bahasa memiliki fungsi adaptasi dan integrasi yaitu untuk menyesuaikan dan membaurkan diri dengan anggota masyarakat. Melalui bahasa, seseorang dapat belajar tentang adat istiadat, pola hidup, perilaku, dan etika dalam masyarakat. Jika seseorang mudah beradaptasi dengan masyarakat, maka dengan mudah juga dia akan membaurkan diri ( integrasi ) dengan kehidupan masyarakat tersebut.

4. Fungsi kontrol sosial
Bahasa berfungsi mempengaruhi sikap dan pendapat orang lain. Apabila fungsi ini berlaku dengan baik maka semua kegiatan sosial akan berlangsung dengan baik juga. Sebagai contoh, pendapat seorang Kepala Desa akan ditanggapi dengan baik oleh masyarakatnya apabila pendapat tersebut disampaikan dengan bahasa yang komunikatif dan persuasif. Dengan bahasa, seseorang bisa mengembangkan kepribadian dan nilai-nilai sosial kepada tingkat yang lebih berkualitas.

Ragam Nama  bahasa yang ada di Indonesia

Aceh----------------------------------------------------------
Bahasa Aceh/ Acheh/ Achi
Bahasa Aceh Aneuk
Bahasa Aceh Hulu Singkil/ Singkil
Bahasa Aceh Jamee
Bahasa Aceh Kluet
Bahasa Aceh Pulau Banyak/ Haloban
Bahasa Aceh Simeleu Barat/ Sigulai/ Leukon
Bahasa Aceh Simeleu Tengah/ Devayan
Bahasa Alas
Bahasa Gajo/ Gayo
Bahasa Long Bano/ Simalur/ Simeuloe/ Simeulue/ Simulul
Bahasa Sichule/ Sikhule/ Sikule/ Wali Banuah
Bahasa Tamiang
Melayu aceh Bahasa Melayu Banda
Sumatra Utara-------------------------------------------------
Bahasa Batak Alas-Kluet/ Alas-Kluet Batak
Bahasa Anakola/ Angkola/ Batak Angkola
Bahasa Batak Dairi/ Dairi/ Pakpak/ Pakpak Dairi
Bahasa Batak Karo/ Karo Batak
Bahasa Batak Mandailing/ Mandailing Batak
Bahasa Batak Pak-Pak
Bahasa Batak Pesisir
Bahasa Batak Samosir
Bahasa Batak Simalungun/ Simelungan Timur
Bahasa Batak Toba/ Batta/ Toba Batak
Bahasa Batu/ Nias
Bahasa Kerinchi/ Kerinci/ Kinchai
Bahasa Mentawai/ Mentawei/ Mentawi
Bahasa Minang/ Minangkabau/ Padan 
Riau dan Kepulauan Riau
Bahasa Bagan Siapi-Api
Melayu Bahasa Melayu/ Malayu/ Melayu
Bahasa Bakinang
Bahasa Bonai
Bahasa Duano
Bahasa Kuantan
Bahasa Lubu
Bahasa Sakai
Bahasa Siak Sri Indrapura
Bahasa Talang Mamak
Melayu  Bahasa Melayu Riau
Jambi----------------------------------------------------------
Bahasa Anak Dalam/ Kubu/ Orang Hutan/ Orang Rimba
Melayu   Bahasa Batin/ Jambi/ Melayu Jambi
Bengkulu------------------------------------------------------
Bahasa Aji/ Haji
Bahasa Banyu Asin
Bahasa Belido/ Bilide
Bahasa Col/ Cul/ Sindang
Bahasa Enim
Bahasa Kikim
Bahasa Komering/ Kumoring
Bahasa Lematang
Bahasa Musi/ Palembang/ Sekayu
Bahasa Penasak/ Penesak Bengkulu        Bahasa Rambang
Bahasa Ranau
Bahasa Rawas
Bahasa Saling
Bahasa Semende
Bahasa Bengkulu/ Besemah/ Lintang/ Melayu Tengah/ Ogan/ Pasemah/ Semendo/ Basemah
Bahasa Melayu Palembang
Sumatra Selatan-----------------------------------------------
Bahasa Bintuhan/ Ka'ur/ Kaur/ Mulak
Bahasa Enggan/ Enggano
Bahasa Krui
Bahasa Lambak/ Lembak
Bahasa Muko-Muko
Bahasa Pekal
Bahasa Rejang
Bahasa Rejang Lebong
Bahasa Serawai
Melayu         Bahasa Melayu Bengkulu
Lampung------------------------------------------------------
Bahasa Abung
Bahasa Api/ Lampong/ Lampung Api/ Lampung Pesisir
Bahasa Lampung
Bahasa Lampung Nyo
Bahasa Pesisir Selatan
Bangka Belitung
Bahasa Bangka
Bahasa Belitong/ Belitung
Bahasa Lom/ Mapur
Bahasa Lonchong/ Loncong/ Seka/ Sekah
Bahasa Mentok
Bahasa Sekak
Bahasa Orang Laut
Bahasa Semang
Melayu  Bahasa Batavi/ Batawi/ Betawi/ Melayu Betawi/ Melayu Jakarta/ Melayu Jakarte

Banten---------------------------------------------------------
Bahasa Badui
Bahasa Banten
Jawa Barat-----------------------------------------------------
Bahasa Pecok/ Peco/ Pecoh
Bahasa Cirebon
Bahasa Dermayon/ Indramayu
Bahasa Priangan/ Sunda
Jawa Tengah dan DIY------------------------------------------
Bahasa Javindo/ Kroncong
Bahasa Jawa
Bahasa Samin
Jawa Timur----------------------------------------------------
Bahasa Banyuwangi/ Osing
Bahasa Mathura/ Madhura/ Madura/ Madure
Bahasa Kangean
Bahasa Tengger
Bali------------------------------------------------------------
Bahasa Bali
Bahasa Benkala
Bahasa Melayu Bali
Nusa Tenggara-------------------------------------------------
Bahasa Adabe
Bahasa Bima
Bahasa Hilu Humba/ Humba/ Sumba Timur
Bahasa Semawa
Bahasa Abui/ Barawahing/ Barue/ Namatalaki
Bahasa Adang
Bahasa Adonara/ Sagu/ Vaiverang/ Waiwerang
Bahasa Aku/ Li'o/ Lio/ Lion/ Tanah Kunu
Bahasa Alor
Bahasa Amarasi/ Timor Amarasi
Bahasa Amduna
Bahasa Anakalang/ Anakalangu
Bahasa Atoni/ Meto/ Orang Gunung/ Rawan/ Timol/ Timor Dawan/ Timor Uab Atoni Pah Meto/ Timoreesch/ Tim
Bahasa Ba'a/ Baa/ Lole/ Loleh/ Rote Tengah/ Roti
Bahasa Babar/ Wetan
Bahasa Badjava/ Bajava/ Bajawa/ Nad'a/ Nga'da/ Ngad'a/ Ngada/ Ngadha/ Rokka
Melayu  Bahasa Nagi/ Melayu Ende/ Melayu Larantuka/ Nagi
Bahasa Balungada/ Nedebang/ Nedebang
Melayu  Bahasa Kupang/ Kupang/ Melayu Kupang
Bahasa Belagar/ Blagar/ Tarang
Bahasa Belo/ Fehan/ Teto/ Tettum/ Tetu/ Tetum/ Tetun/ Tetun Belu/ Tetung
Bahasa Belubaa/ Bilba/ Bilbaa
Bahasa Bunak
Bahasa Damar
Bahasa Damar Barat
Bahasa Damar Timur
Bahasa Dang/ Kdang/ Kedang/ Kedang
Bahasa Dawan
Bahasa Dela-Oenale/ Delha/ Oe Nale
Bahasa Dengka
Bahasa Dhao/ Ndaonese/ Ndaundau
Bahasa Ema/ Kemak
Bahasa Ende/ Endeh
Bahasa Manggarai Timur/ Riung
Bahasa Hamap
Bahasa Havunese/ Hawu/ Sabu/ Savu
Bahasa Helon/ Helong
Bahasa Ile Ape/ Nusa Tadon
Bahasa Kabola
Bahasa Kafoa
Bahasa Kalong/ Kelon/ Kelong
Bahasa Kamang/ Waisika
Bahasa Kambera/ Sumba
Kawela/ Lamalera/ Lebatukan/ Mulan
Bahasa Ke'o
Bahasa Kepo'/ Kepok
Bahasa Khelong/ Semau
Bahasa Kodi/ Kudi
Bahasa Kolana/ Kolana-Wersin/ Warsina/ Wersin/ Wersing
Bahasa Komodo
Bahasa Krowe/ Maumere/ Sara Sikka/ Sika
Bahasa Kui/ Lerabain
Bahasa Kula/ Lamtoka/ Lantoka/ Tanglapui
Bahasa Labalekan/ Lembata Barat/ Mingar
Bahasa Lamaholot
Bahasa Lamaholot Barat Daya/ Lewotobi
Bahasa Lamatoka/ Lamatuka
 Bahasa Lamboya
Bahasa Lamma/ Lamma'/ Lemma/ Mauta
Bahasa Laora/ Laura
Bahasa Lembata/ Levuka/ Lewokukun/ Lewuka/ Painara
Bahasa Lembata Selatan
Bahasa Letri Lagona
Bahasa Lewo Eleng
Bahasa Lombelu
Bahasa Lombok/ Sasak
Bahasa Lu'a/ Palu'e/ Palue/ Paluke
Bahasa Makasai
Bahasa Maku'a/ Pataluku
Bahasa Mamboru/ Memboro
Bahasa Manggarai
Bahasa Mbojo
Bahasa Meiwewa
Bahasa Nage/ Nage/ Nage-Keo
Bahasa Nasal
Bahasa Ndao
Bahasa Ngad'a Timur/ Ngada Tenggara
Bahasa Pa'da/ Termanu
Bahasa Pantar
Asing / Timor Leste         Bahasa Portugis
Bahasa Rajong/ Razong
Bahasa Rembong
Bahasa Retta
Bahasa Rikou/ Ringgou/ Rote Barat/ Rote Timur/ Rotinese
Bahasa Rongga
Bahasa Rote
Bahasa Samawa
Bahasa Sawila
Bahasa Sikka
Bahasa So'a/ Soa
Bahasa Sumba Barat/ Veveva/ Waidjewa/ Wajewa/ Wejewa/ Wewewa/ Wewjewa/ Weyewa
Bahasa Sumbawa
Bahasa Tereweng
Bahasa Tewa
Bahasa Thie/ Ti/ Tii
Bahasa Wae Rana/ Waerana
Bahasa Wanokaka/ Wanukaka
Bahasa Wetar
Bahasa Woisika
Bahasa Yatun
Kalimantan----------------------------------------------------
Bahasa Abon/ Kubitn
Bahasa Air Durian
Bahasa Air Upas
Bahasa Apo Duat/ Kalabit/ Kelabit/ Kerabit
Bahasa Ba'ahe/ Banana'
Bahasa Ba'aje'/ Rantawan
Bahasa Baaje'
Bahasa Baampape/ Banyuke
Bahasa Badamea
Bahasa Badat
Bahasa Badeneh/ Bubung
Dayak Bahasa Baicit/ Damea/ Kendayan/ Dayak Kendayan/ Kendayan-Ambawang
Bahasa Bakambai
Bahasa Bakati Nyam/ Bakati Riok/ Bakati'/ Bakatik/ Bekati
Bahasa Bakati' Rara/ Bekati' Kendayan/ Bekati' Nyam-Pelayo/ Bekatik/ Lara'/ Luru
Bahasa Bakati' Sara/ Riok/ Sara
Bahasa Balangitn
Bahasa Balantian/ Balantiang/ Benyadu'/ Nyadu
Bahasa Balantiatn
Bahasa Bamak/ Selibong
Bahasa Bangae' Moro
Bahasa Banyadu'
Bahasa Banyur
Bahasa Barai/ Bekotu' Bekoya'
Bahasa Batu Entawa'
Bahasa Batu Payung
Bahasa Batu Tajam
Bahasa Baya
Bahasa Beabon-abon
Bahasa Beapay-apay
Bahasa Beape-ape/ Ella
Bahasa Beginci
Bahasa Bekay/ Keneles
Bahasa Belaban
Bahasa Benadai
Bahasa Benaday/ Iban
Bahasa Benatu
Bahasa Benawas
Bahasa Benyupm/ Cempede
Bahasa Bi Somu
Bahasa Bidoi'/ Jagoi
Bahasa Bihak
Bahasa Bukat
Bahasa Buket
Bahasa Butok
Kalmantan  Bahasa Cihie
Bahasa Daro'
Dayak Bahasa Dayak Kaninjal/ Kaninjal/ Dayak Kaninjal/ Keninjal
Dayak Bahasa Dayak Laut/ Heban
Dayak Bahasa Dayak Taman/ Taman/ Taman Dayak
Bahasa Desa
Bahasa Dohoi
Bahasa Dosatn
Bahasa Dsa
Bahasa Ensilat
Bahasa Entebang
Bahasa Gerai
Bahasa Gerunggang
Bahasa Golik
Bahasa Gun
Bahasa Hibun
Bahasa Hovongan/ Punan Bungan
Bahasa Inggar Silat
Bahasa Jangkang
Bahasa Jawatn
Bahasa Kalis
Bahasa Kancikng
Bahasa Kantu'
Bahasa Karambai/ Kembayan
Bahasa Kayaan
Bahasa Kayan Mendalam/ Mendalam Kajan
Bahasa Kayong
Bahasa Kebuai
Bahasa Kekura'
Bahasa Keluas
Bahasa Kengkubang
Bahasa Kenyilu
Bahasa Kepuas
Bahasa Kerabat
Bahasa Keramay
Bahasa Ketior
Bahasa Ketungau Sesae'
Bahasa Kodatn
Bahasa Koman
Bahasa Kowotn
Bahasa Krio
Bahasa Kualatn
Bahasa Lamantawa
Bahasa Lau'
Bahasa Laur
Bahasa Laya
Bahasa Lemandau
Bahasa Liboy
Bahasa Limbai
Bahasa Linoh
Bahasa Mahap
Bahasa Mali
Bahasa Mayan
Bahasa Mayau
Bahasa Melahoi
Bahasa Membulu'
Bahasa Menggaling
Kaimantan  Bahasa Mentebah
Bahasa Menterap Kabut
Bahasa Menterap Sekado
Bahasa Mentuka'
Bahasa Mualang
Bahasa Muara
Bahasa Mudu'
Bahasa Nado/ Nto
Bahasa Nahaya'
Bahasa Oruung Da'an
Bahasa Pangin
Bahasa Pangkalan Suka
Bahasa Pantau Bamak
Bahasa Panu
Bahasa Paus
Bahasa Pawatn
Bahasa Pelanjau
Bahasa Penyarang
Bahasa Perigi
Bahasa Pesaguan Hulu
Bahasa Pesaguan Kanan
Bahasa Pompakng
Bahasa Pringkunyit
Bahasa Pruwan
Bahasa Punan
Bahasa Punti
Bahasa Randau Joka'
Bahasa Randu'
Bahasa Ransa
Bahasa Rembay
Bahasa Riam
Bahasa Ribun
Bahasa Sajan
Bahasa Salako
Bahasa Sami
Bahasa Sane
Bahasa Sanggau
Bahasa Sangku'
Bahasa Sapatoi
Dayak Bahasa Dayak Laut
Bahasa Sebaru'
Bahasa Seberuang
Bahasa Sekajang
Bahasa Sekakai
Bahasa Sekapat
Bahasa Sekubang
Bahasa Sekujam
Bahasa Selawe
Bahasa Semanakng
Bahasa Sempadian
Bahasa Senangkatn
Bahasa Senduruhan
Bahasa Sepauhan
Bahasa Sikukng
Bahasa Silatn Muntak
Bahasa Sisang
Bahasa Sontas
Bahasa Suaid
Bahasa Suka Maju
Bahasa Sum
Bahasa Sumanjawat
Bahasa Suru' ilir
Bahasa Suru' Ulu
Bahasa Suruh
Bahasa Suti Bamayo
Bahasa Taba
Bahasa Tadietn
Bahasa Talaga-Ngabukit
Bahasa Tamambalo
Bahasa Taman Sekado
Bahasa Tameng
Bahasa Tanjung
Bahasa Tawaek
Bahasa Tebang/ Tobak
Kalimantan Bahasa Tembiruhan
Kalimantan Bahasa Tengon
Kalimantan Bahasa Tinying
Kalimantan Bahasa Tola'
Kalimantan Bahasa Ulu Sekado
Kalimantan Bahasa Undau
Kalimantan Bahasa Seruyan/ Kohin/ Seruyan
Kalimantan Bahasa Bakau/ Paku
Kalimantan Bahasa Bakumpai/ Bara-Jida
Kalimantan Bahasa Balai
Melayu Bahasa Banjar/ Labuhan/ Melayu Banjar
Bahasa Barito
Dayak Bahasa Barito Barat Daya/ Biadju/ Ngaju/ Ngaja/ Dayak Ngaju
Bahasa Barito Utara/ Lawangan/ Luwangan
Bahasa Bayan
Bahasa Bulik
Dayak Bahasa Dayak Bara Injey
Dayak Bahasa Dayak Dohoi/ Siang
Dayak Bahasa Dayak Dusun
Dayak Bahasa Dayak Katingan/ Ngaju
Dayak Bahasa Dayak Manyan
Dayak Bahasa Dayak Ngaju
Bahasa Dusun Barean
Bahasa Dusun Bayan
Bahasa Dusun Kalahien
Bahasa Dusun Lawanngan
Bahasa Dusun Malang
Bahasa Dusun Tawongan
Bahasa Dusun Witu
Bahasa Kadoreh
Bahasa Katingan
Bahasa Kotawaringin
Bahasa Malahoi/ Ot Danum/ Uud Danum/ Uut Danum
Bahasa Manyan
Bahasa Mbalok
Melayu         Bahasa Melayu Dayak
Bahasa Mendawai
Bahasa Mentaya
Bahasa Pembuang
Bahasa Punan Merap
Bahasa Rejang Baram
Bahasa Rejang Hilir
Bahasa Sampit
Dayak Bahasa Tabojan/ Tabojan Tongka/ Tabuyan/ Tawoyan/ Dayak Tawoyan/ Tewoyan
Bahasa Taboyan
Bahasa Tamuan
Bahasa Waringin
Bahasa Ampang
Bahasa Deah/ Dejah/ Dusun Deyah
Bahasa Ampanang
Bahasa Aoheng/ Penihing
Bahasa Aput/ Punan Aput
Bahasa Sama-Bajau
Dayak Bahasa Bahau/ Dayak Kenyah
Bahasa Bamayo/ Bumayoh
Bahasa Basap
Bahasa Berau
Bahasa Berusuh/ Bulusu/ Burusu
Bahasa Bolongan
Melayu  Bahasa Bukit/ Melayu Bukit/ Meratus
Bahasa Bulungan
Bahasa Busang/ Kajan/ Kayan Busang
Bahasa Segayi/ Ga'ay/ Segai
Bahasa Camucones/ Tedong/ Tidoeng/ Tidong/ Tiran/ Tirones/ Tiroon/ Zedong
Dayak Bahasa Dayak Bakau
Dayak Bahasa Dayak Darat/ Dayak Klemautan
Dayak Bahasa Dayak Murut
Dayak Bahasa Dayak Punan
Bahasa Dayic
Bahasa Joloano Sulu/ Moro Joloano/ Sooloo/ Sulu/ Suluk/ Taosug/ Tausog/ Tausug/ Taw Sug
Bahasa Kayan
Bahasa Kayan Kayan River/ Kayan River Kajan
Bahasa Kayan Mahakam
Bahasa Kayan Sungai Kayan
Bahasa Kayan Wahau/ Wahau Kajan
Bahasa Kenyah/ Kenyah Tanah Tinggi/ Usun Apau Kenyah
Bahasa Kenyah Barat/ Uma' Lasan
Bahasa Kenyah Wahau/ Lebu' Kulit/ Wahau Kenya
Bahasa Kereho/ Keriau Punan
Bahasa Kolod/ Kolour/ Kolur/ Okolod/ Okolod Murut
Bahasa Kutai
Bahasa Lengilu
Bahasa Lun Bawang/ Lun Daya/ Lun Dayah/ Lun Daye/ Lun Dayoh/ Lundaya Putuk/ Murut Selatan
Bahasa Lundayeh
Melayu Bahasa Melayu Berau/ Melayu Merau
Melayu Bahasa Melayu Kota Bangun Kutai
Melayu Bahasa Melayu Tenggarong Kutai/ Tenggarong
Bahasa Merap
Bahasa Merau/ Sa'ban/ Saban
Bahasa Milano
Bahasa Modang
Bahasa Murut Sembakung
Bahasa Oma Longh/ Uma' Lung
Bahasa Punan Tubu
Bahasa Putoh/ Putuk
Bahasa Sajau/ Sajau Basap/ Sujau
Bahasa Selungai Murut
Bahasa Sembakung Murut
Bahasa Tagol
Bahasa Tidung
Dayak Bahasa Tunjung/ Dayak Tunjung
Bahasa Uheng Kereho
Bahasa Bakatan/ Bakitan/ Beketan/ Bukitan/ Mangkettan/ Manketa/ Pakatan
Bahasa Biatah/ Bidayuh Biatah/ Bideyu/ Landu/ Lundu/ Pueh/ Siburan
Bahasa Bidayuh Bukar-Sadong/ Buka/ Bukar/ Bukar Sadong/ Bukar Sadung Bidayah/ Sabutan/ Sadong/ Serian/
Dayak Bahasa Dayak Ahe
Bahasa Embaloh/ Malo/ Maloh/ Matoh/ Mbaloh/ Memaloh/ Palin/ Pari/ Sangau
Bahasa Kualan-Semandang/ Semandang
Dayak Bahasa Ma'anyan/ Dayak Maanyak
Bahasa Ot Siang
Bahasa Semambu/ Semembu/ Sumambu/ Sumambuk/ Sumambu-Tagal/ Tagal Murut
Sulawesi-------------------------------------------------------
Bahasa Menui
Bahasa Bantik
Bahasa Bentenan/ Pasan/ Ratahan
Bahasa Bola'ang-Mongondow/ Bolaang Mongondow/ Minahassa/ Mongondou/ Mongondow
Bahasa Lolak
Bahasa Melayu Manado
Bahasa Minahasa
Bahasa Minhasa/ Tombalu/ Tombula/ Tombulu/ Tombulu'/ Toumbulu
Bahasa Pakewa/ Tontemboan/ Tountemboan
Bahasa Ponasakan/ Ponosakan
Bahasa Sangi/ Sangih/ Sangihe/ Sangir
Bahasa Talaud/ Talaut/ Talodda
Bahasa Tolou/ Tolour/ Tondano/ Tondanou/ Toulour
Bahasa Tombatu
Bahasa Tompakewa
Bahasa Tonsawang
Bahasa Tonsea/ Tonsea'
Bahasa Tontembun
Bahasa Adjio/ Ta'adjio/ Tadjio/ Tajio
Bahasa Ampibabo-Lauje/ Laudje
Bahasa Andio/ Andio'o/ Imbao'o/ Masama
Bahasa Bada/ Tobada
Bahasa Bada'/ Tobada'
Bahasa Baha/ Batui
Bahasa Bahonsuai
Bahasa Balaesan/ Balaesang/ Balaisang/ Pajo
Bahasa Balantak/ Kosian
Bahasa Banava/ Banawa/ Kaili Unde
Bahasa Banggai
Bahasa Bare'e/ Baree
Bahasa Baria/ Bela/ Belala/ Mbelala/ Tombelala
Bahasa Behoa/ Besoa
Bahasa Bobongko
Bahasa Bolano
Bahasa Bual/ Buol/ Bwo'ol/ Bwool/ Dia
Bahasa Bunggu/ Da'a/ Kaili Da'a
Bahasa Bungku
Bahasa Dampal
Bahasa Dampelas/ Dampelasa/ Dian
Bahasa Dondo/ Toli-Toli
Bahasa Gage/ Tolitoli/ Tontoli/ Totoli
Bahasa Kaili
Bahasa Kaili Ledo/ Ledo/ Paloesch/ Palu
Bahasa Kasimbar
Bahasa Koro/ Oema/ Pipikoro/ Uma
Bahasa Koroni
Bahasa Kulawi/ Momabu
Bahasa Lauje/ Tinombo
Bahasa Lindu/ Linduan/ Tado
Bahasa Loinang/ Loindang/ Madi/ Mondono/ Saluan
Bahasa Moma
Bahasa Mori
Bahasa Mori Atas/ Mori Barat
Bahasa Mori Bawah/ Mori Timur
Bahasa Mouton/ Tiadje/ Tialo/ Tomini
Bahasa Napu/ Pekurehua
Bahasa Ndaoe/ Ndau/ Pendau/ Umalasa
Bahasa Pamona/ Poso
Bahasa Petapa/ Taje
Bahasa Sedoa/ Tawaelia/ Tawailia/ Topobaria
Bahasa Tomadino
Bahasa Alalao/ Mori Selatan/ Padoe/ Padoe
Bahasa Andian/ Mandar/ Mandhar/ Manjar
Bahasa Bada' Besona
Bahasa Baebunta/ Lemolang/ Limola
Bahasa Barang-Barang/ Da'ang/ Laiyolo
Bahasa Baras
Bahasa Bentong/ Dentong
Bahasa Budong-Budong/ Tangkou/ Tongkou
Bahasa Bugi/ Bugis/ De'/ Rappang Bugi/ Ugi
Bahasa Duri
Bahasa Endekan/ Endekan Timur/ Enrekang
Bahasa Goa/ Makasar/ Makassa/ Makassar/ Mangasara/ Mengkasara/ Taena/ Tena
Bahasa Ha'uwa/ Leboni/ Rampi/ Rampi-Leboni
Bahasa Kajang/ Konjo
Bahasa Kondjo/ Konjo Pesisir/ Tiro
Bahasa Konjo Pantai
Bahasa Konjo Pegunungan/ Konjo Tanah Tinggi/ Konyo
Bahasa Luwu
Bahasa Luwu'/ Toala/ Toala'/ Toala-Palili
Bahasa Maiwa/ Masenrempulu
Bahasa Malimpung
Bahasa Massenrempulu
Bahasa Melayu Makassar
Bahasa Melayu Minahasa
Bahasa Palopo
Bahasa Pattinjo
Bahasa Pewanean/ Pewaneang/ Pohoneang/ Seko Tengah
Bahasa Pilpikoro
Bahasa Pitu
Bahasa Rongkong/ Rongkong Kanandede/ Sada/ Sangangalla'/ Tae'/ Tae' Tae'/ Taek/ To Rongkong/ Toraja Tim
Bahasa Sa'adan
Bahasa Sa'dan/ Sadan/ Sadang/ Toraja Selatan/ Ta'e/ Toraja/ Toraja-Sa'dan
Bahasa Salajar/ Salayar/ Salayer/ Saleier/ Selayar/ Siladja/ Silajara
Bahasa Salu
Bahasa Seko
Bahasa Seko Padang/ Sua Tu Padang/ Wono
Bahasa Tombo
Bahasa Uluna
Bahasa Wotu
Bahasa Akido/ Pancana/ Pantjana
Bahasa Badjaw/ Badjo/ Bajao/ Bajau Indonesian/ Bajo/ Bayo/ Gaj/ Luaan/ Lutaos/ Lutayaos/ Sama/ Turije'ne'
Bahasa Bajau
Bahasa Baruta
Bahasa Baubau/ Wolio
Bahasa Boetoneezen/ Buton Selatan/ Butonese/ Butung selatan/ Cia-Cia
Bahasa Bonerate
Bahasa Bosoa/ Busoa
Bahasa Buton
Bahasa Butung
Bahasa Kaimbulawa
Bahasa Kalaotoa
Bahasa Kalisusu/ Kolensusu/ Kolinsusu/ Kulisusu
Bahasa Kamaru
Bahasa Kambowa
Bahasa Karompa
Bahasa Kioko
Bahasa Kodeoha/ Kondeha
Bahasa Kumbewaha/ Umbewaha
 Bahasa Laki/ Lolaki/ To'olaki/ Tokia/ Tolaki/ Tololaki
Bahasa Lasalimu
Bahasa Layolo
Bahasa Liabuku
Bahasa Mapute/ Mopute/ Waru
Bahasa Maronene/ Moronene/ Nahina
Bahasa Mekongga
Bahasa Muna
Bahasa Noihe/ Rahambuu/ Wiaoe/ Wiau
Bahasa Taloki/ Taluki
Bahasa Todanga
Bahasa Tukang Besi
Bahasa Wawonii/ Wowonii
Bahasa Bintauna
Bahasa Bolango/ Bulanga-Uki/ Diu
Bahasa Bonda/ Bunda/ Bune/ Suwawa/ Suwawa-Bunda
Bahasa Bulanga
Bahasa Dio/ Kaidipan/ Kaidipang/ Kodipang
Bahasa Gorongtalo/ Gorontalo/ Guarantala/ Gunongtello/ Holontalo/ Hulontalo
Bahasa Aralle/ Mambi/ Tabulahan
Bahasa Awo-Sumakuyu/ Botteng-Tappalang/ Kado/ Oeloemanda/ Tubbi/ Ulumanda'/ Ulumandak/ Ulunda
Bahasa Bambam/ Pitu Ulunna Salu
Bahasa Bambang
Bahasa Campalagian/ Tallumpanuae/ Tasing
Bahasa Dakka
Bahasa Doda'/ Sarudu
Bahasa Galumpang/ Kalumpang/ Ma'ki/ Maki/ Mangki/ Mangkir
Bahasa Makki
Bahasa Mamasa
Bahasa Mamoedjoe/ Mamoedjoesch/ Mamudju/ Mamuju/ Udai
Bahasa Pakkado
Bahasa Panasuan/ To Pamosean/ To Panasean
Bahasa Pannei/ Tapango
Bahasa Pitu-Ulunna-Salu
Bahasa Talondo'
Bahasa Topoiyo
Maluku--------------------------------------------------------
Bahasa Ahtiago/ Atiahu/ Bobot/ Hatumeten/ Ntau/ Werinama
Bahasa Alakamat/ Asli/ Huaulu
Bahasa Alune/ Patasiwa Alfoeren/ Sapalewa
Bahasa Amahai/ Amahei
Bahasa Ambelan
Bahasa Ambelau/ Amblau
Bahasa Ambon
Bahasa Ambon Tengah/ Laha
Bahasa Ambon Timur Laut/ Tulehu
Bahasa Ambong/ Malayu Ambon/ Melayu Ambon
Bahasa Aputai/ Ilputih/ Opotai/ Tutunohan
Bahasa Aru
Bahasa Asilulu
Bahasa Atamanu/ Awaiya/ Jahalatan/ Jahalatane/ Yalahatan
Bahasa Babar Tenggara
Bahasa Babar Utara
Bahasa Bacan
Bahasa Balamata/ Palamata/ Palumata
Bahasa Bambaa/ Hukumina
Bahasa Banda
Bahasa Barakai/ Workai
Bahasa Bati/ Gah
Melayu Bahasa Batjan/ Melayu Bacan
Bahasa Batuley/ Gwataley/ Watulai
Bahasa Belu
Bahasa Benggoi/ Bengoi/ Isal/ Kobi-Benggoi/ Uhei-Kaclakin/ Uhei-Kahlakim
Bahasa Bicoli/ Bitjoli/ Ingli/ Maba
Bahasa Boano/ Buano/ Djidja
Bahasa Boeroe/ Buru
Bahasa Bonfia/ Masiwang
Bahasa Buli
Bahasa Buru Utara/ Li Enyorot/ Liet Enjorot/ Lisela/ Wayapo
Bahasa Caeli/ Cajeli/ Gaeli/ Kajeli/ Kayeli
Bahasa Dai
Bahasa Damar Selatan
Bahasa Damar Utara
Bahasa Davelor/ Dawera-Daweloor
Bahasa Desite/ Jitine
Bahasa Dmar
Bahasa Dobel/ Doibel/ Kobro'or/ Kobroor/ Sersifar Tannin
Bahasa Elpaputi/ Elpaputih
Bahasa Emplawas
Bahasa Esiriun/ Kasiui/ Kasui/ Kesui/ Matabello/ Snabi Watubela/ Watubela/ Wesi
Bahasa Fatakai/ Nuaulu/ Nuaulu selatan/ Patakai
Bahasa Fordata/ Larat/ Vai Fordata/ Vai Tnebar/ Vaidida
Bahasa Galela
Bahasa Galoleng/ Iliwaki/ Ilmedu/ Ilwaki/ Lir Talo/ Talur
Bahasa Gamkonora
Bahasa Gane/ Gani/ Giman
Bahasa Gebe/ Gebi
Bahasa Geloli
Bahasa Gesa/ Geser/ Geser-Gorom/ Goran/ Gorom/ Gorong/ Seram/ Seran/ Seran Laut
Bahasa Goram
Bahasa Gorap
Bahasa Hahutan/ Hahutau/ Ili'uun/ Iliun/ Ilmaumau/ Limera
Bahasa Halmahera Selatan
Bahasa Halmahera Utara
Bahasa Haruku
Bahasa Hatue/ Saleman/ Seleman/ Wahai
Bahasa Hila-Kaitetu/ Seit-Kaitetu
Bahasa Hitu
Bahasa Honitetu/ Tala/ Wemale selatan
Bahasa Horuru
Bahasa Hoti
Bahasa Hulung
Bahasa Ibu
Bahasa Imroin/ Imroing
Bahasa Jamden/ Jamdena/ Yamdena
Bahasa Ka'u
Bahasa Kadai
Bahasa Kai/ Kei
Bahasa Kaibobo/ Kaibubu
Bahasa Kaisar
Bahasa Kamarian/ Kamariang/ Seruawan
Bahasa Kao/ Kau
Bahasa Karey/ Kerei/ Krei
Bahasa Kecil
Bahasa Kedi/ Laba/ Loloda Selatan
Bahasa Kisar/ Meher/ Yotowawa
Bahasa Koba
Bahasa Kola/ Kulaha/ Marlasi/ Warilau
Bahasa Komfana/ Kompane/ Kongampani
Bahasa Kroe
Bahasa Kur
Bahasa Lain
Bahasa Larike-Wakasihu
Bahasa Latu
Bahasa Lenkaitahe/ Liambata/ Salas/ Salas Gunung
Bahasa Leti
Bahasa Letri Lgona/ Lgona/ Literi Lagona/ Luang
Bahasa Liambata-Kobi/ Liana/ Lianan/ Liana-Seti/ Teula/ Uhei Kachlakan/ Uhei Kaclakin/ Uhei Kahlakim
Bahasa Liam-Garam
Bahasa Lipa-Liam
Bahasa Lisabata/ Lisabata-Nuniali/ Noniali/ Nuniali
Bahasa Loda/ Loloda/ Loloda Utara
Bahasa Lola
Bahasa Lorang
Bahasa Loun
Bahasa Luhu
Bahasa Maaro/ Oirata
Bahasa Madole/ Modole
Bahasa Mahuan/ Tugun
Bahasa Mairiri/ Mariri
Bahasa Makian Barat/ Makian Luar
Bahasa Makian Dalam/ Makian Timur
Bahasa Maksela/ Moksela/ Opselan
Bahasa Mangole/ Mangoli/ Sula Mangoli
Bahasa Manipa/ Soow Huhelia
Bahasa Manobai/ Manombai/ Wamar/ Wokam
Bahasa Manusela/ Wahinama
Bahasa Marsela- Babar Selatan/ Masela Tengah
Bahasa Marsela Barat/ Masela Barat
Bahasa Masbuar-Tela/ Tela'a/ Tela-Masbuar
Bahasa Masela Timur
Melayu Bahasa Melayu Baca
Melayu Bahasa Melayu Ternate/ Melayu Maluku Utara
Bahasa Naka'ela
Bahasa Nila
Bahasa Nuaulu Utara
Bahasa Nusa Laut/ Nusalaut
Bahasa Oemale/ Wemale utara
Bahasa Pago/ Pagoe/ Pagu
Bahasa Patani
Bahasa Paulohi
Bahasa Perai
Bahasa Piru
Bahasa Roma/ Romang
Bahasa Sa'u/ Sahu/ Sahu'u/ Sau
Bahasa Salaru/ Selaru
Bahasa Sanana/ Sula
Bahasa Saparua
Bahasa Saumlaki/ Veveu Evav
Bahasa Sawai/ Weda/ Weda-Sawai/ Were
Bahasa Seluwasan/ Selvasa/ Selwasa
Bahasa Sepa/ Tamilouw
Bahasa Seram Barat
Bahasa Seram Timur
Bahasa Serili
Bahasa Serua
Bahasa Seti-Liana
Bahasa Silen/ Taluti/ Tehoru/ Teluti/ Tihoru/ Wolu
Bahasa Siwalima
Bahasa Solor
Bahasa Tabaru/ Tobaru
Bahasa Tabayama
Bahasa Taliabo/ Taliabu
Bahasa Tanibar
Bahasa Tarangan Barat/ Trangan Barat
Bahasa Tarangan Timur/ Trangan Timur
Bahasa Te'un
Bahasa Teor/ Tio'or
Bahasa Ternate
Bahasa Ternate¤o/ Ternatenyo
Bahasa Tidore
Bahasa Timor
Bahasa Tobelo
Bahasa Tugutil
Bahasa Tukang Besi selatan/ Wakatobi
Bahasa Tukang Besi utara
Bahasa Ujir
Bahasa Waioli/ Wajoli/ Wayoli
Papua----------------------------------------------------------
Bahasa A Nden/ Abun/ Karon/ Manif/ Yimbun
Bahasa Abendago/ Yali Barat/ Yali Pegunungan/ Yaly
Bahasa Abinomn/ Avinomen/ Foja/ Foya
Bahasa Adi/ Aiduma/ Kaiwai/ Kajumerah/ Kayumerah/ Koiwai/ Kowiai/ Kuiwai/ Namatota/ Namatote
Bahasa Adihup/ Atam/ Borai/ Hatam/ Hattam/ Mansim/ Miriei/ Tinam/ Uran
Bahasa Adora/ Aeroran/ Airoran/ Iriemkena
Bahasa Aejauroh/ Sawi/ Sawuy
Bahasa Afra/ Usku
Bahasa Aghu
Bahasa Aikwakai/ Araikurioko/ Sikari/ Sikaritai/ Tori/ Tori Aikwakai
Bahasa Aipki/ Kimgi/ Kimki/ Sukubatom/ Sukubatong
Bahasa Airmati/ Armati/ Kwerba/ Mataweja/ Naibedj/ Segar Tor/ Serikenam/ Tekutameso
Bahasa Aiso/ Mintamani
Bahasa Ajamaru/ Atinjo/ Mai Brat/ Maite/ Majbrat/ Maybrat/ Mey Brat
Bahasa Ajau/ Auyu/ Avio/ Awju/ Awya/ Awyu Tengah/ Nohon
Bahasa Aliki/ Obogwitai/ Obokuitai
Bahasa Ambai/ Ambai-Menawi
Bahasa Ambel/ Amber/ Amberi/ Waigeo/ Waigiu
Bahasa Amberbaken/ Kebar
Bahasa Ampas/ Molof/ Poule
Bahasa Amung/ Amung Kal/ Amungme/ Amuy/ Damal/ Hamung/ Oehoendoeni
Bahasa Anasi
Bahasa Angguruk/ Yali Utara/ Yali Angguruk/ Yalimo
Bahasa Angot/ Senagi
Bahasa Ansudu/ Kwinsu
Bahasa Ansus
Bahasa Anus/ Koroernoes/ Koru
Bahasa Arandai/ Dombano/ Jaban/ Sebyar/ Yaban
Bahasa Arfak/ Mansibaber/ Meah/ Mejach/ Mejah/ Meyach/ Meyah
Bahasa Argoeni/ Arguni
Bahasa Arguni Bay/ Irahutu/ Irarutu/ Irutu/ Kaitero/ Kasira
Bahasa Armopa/ Bogu/ Bonggo/ Bongo
Bahasa Aropen/ Waropen/ Wonti/ Worpen
Bahasa Arso/ Taikat/ Tajkat
Bahasa Arui/ Serui-Laut
Bahasa As
Bahasa Asianara/ Asienara/ Buruwai/ Karufa/ Sebakoor
Bahasa Asmat Darat/ Citak Tamnim/ Tamnim
Bahasa Asmat Pantai Casuarina/ Kaweinag
Bahasa Asmat Tengah/ Jas/ Manowee/ Yas
Bahasa Asmat Utara/ Keenok
Bahasa Asmat Yaosakor/ Yaosakor
Bahasa Ati/ Britai
Bahasa Atohwaim/ Kaugat
Bahasa Atori
Bahasa Austronesian Mor/ Mor/ Mor2
Bahasa Auwje
Bahasa Auye
Bahasa Away/ Pisa
Bahasa Awbono/ Kvolyab
Bahasa Awera
Bahasa Awje/ Awji/ Awye/ Awyi/ Nyao
Bahasa Awyu/ Yair
Bahasa Awyu Asue/ Miaro/ Miaro Awyu
Bahasa Awyu Edera
Bahasa Awyu Jair
Bahasa Awyu selatan/ Jenimu/ Oser/ Siagha/ Sjiagha/ Syiagha/ Yenimu
Bahasa Awyu utara/ Djair/ Dyair/ Jair
Bahasa Ayamaru/ Brat/ Maibrat
Bahasa Babiruwa/ Babrua/ Babruwa/ Barua/ Editode Edai/ Erai/ Eri/ Eritai/ Haya
Bahasa Baburiwa
Bahasa Bagusa/ Damboi-Ramboi/ Kapeso/ Koasa/ Suaseso
Bahasa Baham/ Patimuni
Bahasa Baibai/ Kwomtari
Bahasa Bapu
Bahasa Barapasi
Bahasa Barau/ Kalitami/ Kemberano/ Wariagar
Bahasa Baropas
Bahasa Baso
Bahasa Baudi/ Baudji/ Baudzi/ Bauri/ Bauzi
Bahasa Bayono
Bahasa Bedoanas
Bahasa Beduba/ Iresim/ Yerisiam
Bahasa Beneraf/ Boneraf
Bahasa Bentoeni/ Bentuni/ Bintuni/ Wamesa/ Wandamen/ Wandamen-Windesi/ Windesi/ Windessi
Bahasa Beraur/ Kalabra
Bahasa Berick/ Berik/ Berrik/ Sewan Teteris/ Upper Tor
Bahasa Betaf
Bahasa Betef/ Borto/ Itik/ Ittik/ Ittik-Tor
Bahasa Beurau
Bahasa Biak/ Biak-Numfor/ Mafoor/ Mafoorsch/ Mefoor/ Myfoorsch/ Noefoor/ Noefoorsch/ Nufoor
Bahasa Biaksi/ Inisine/ Yetfa
Bahasa Bian/ Boven-Mbian/ Marind Barat laut/ Marind Bian
Bahasa Biga
Bahasa Biksi
Bahasa Bipim/ Warkay/ Yagay
Bahasa Bipim As-So/ Warkay-Bipim
Bahasa Biri/ Biritai
Bahasa Bitovondo/ Jauke/ Yauke/ Yoke
Bahasa Bok/ Diebroud/ Taria/ Taworta-Aero
Bahasa Bomberai Barat
Bahasa Bonefa
Bahasa Bonerif
Bahasa Boromeso/ Borumesso/ Burmeso/ Burumeso/ Manau/ Monao/ Monau/ Taurap
Bahasa Burate
Bahasa Burumakok
Bahasa Busami
Bahasa Buyaka/ Sentani
Bahasa Cicak/ Citak/ Kaunak
Bahasa Dabe
Bahasa Dabra
Bahasa Dani
Bahasa Dani Barat/ Ilaga Barat Dani/ Laany/ Lani/ Oeringoep/ Timorini
Bahasa Dani Lembah Atas
Bahasa Dani Lembah Bawah
Bahasa Dani Lembah Tengah/ Tulem
Bahasa Dao/ Maniwo/ X-Ray
Bahasa Darha/ Doa/ Tause
Bahasa Dauwa/ Dawa/ Ndauwa/ Nduga/ Ndugwa/ Pesecham/ Pesechem/ Pesegem
Bahasa Dekwambre/ Ekware/ Mpur
Bahasa Dem/ Lem/ Ndem
Bahasa Demba/ Tefaro
Bahasa Demenggong-Waibron-Bano/ Mekwei/ Menggei/ Menggwei/ Mooi/ Munggai/ Mungge/ Munkei/ Waipu
Bahasa Demisa/ Desawa
Bahasa Demta/ Muris/ Sowari
Bahasa Dera
Bahasa Digoel/ Digul/ Kati Metomka/ Kati Selatan/ Metomka/ Moejoe/ Muyu selatan/ Ok Bari/ Yongom
Bahasa Dineor/ Marengge
Bahasa Diuwe
Bahasa Djanggu/ Elseng/ Janggu
Bahasa Djonggunu/ Jonggunu/ Migani/ Moni
Bahasa Dosobou/ Dou/ Doufou/ Edopi/ Elopi/ Foi/ Urundi/ Ururi/ Yau
Bahasa Doutai
Bahasa Dra/ Kamberataro
Bahasa Dubu
Bahasa Dumut/ Kaeti/ Mandabo
Bahasa Duriankere
Bahasa Dusner/ Dusnir
Bahasa Duvde/ Duve/ Duvele/ Duvle/ Duvre/ Wiri
Bahasa Eipo/ Eipomek/ T-Valley
Bahasa Ekagi/ Ekari/ Kapauku/ Me Mana/ Mee Mana/ Tapiro
Bahasa Emem/ Imimkal/ Kiamerop
Bahasa Emumu
Bahasa Enggipiloe/ Uhunduni
Bahasa Enggros/ Humboldt Jotafa/ Jayapura/ Jotafa/ Tobati/ Tobwadic/ Yautefa/ Yotafa
Bahasa Enkelembu
Bahasa Erokwanas
Bahasa Etna Bay/ Muri/ Semimi/ Wesrau
Bahasa Fandanus/ Fedan/ Podena
Bahasa Faranyao/ Kaniran/ Mairasi
Bahasa Faur/ Tubiruasa/ Uruangnirin
Bahasa Fayu
Bahasa Foau
Bahasa Gabe/ Laganyan
Bahasa Gawir/ Marind/ Marind Tenggara/ Tugeri
Bahasa Geresi/ Glesi/ Gresi/ Gresik/ Klesi
Bahasa Goliath/ Kosarek/ Mek
Bahasa Goni/ Yeretuar
Bahasa Hmanggona/ Hmonono/ Kimjal/ Kimyal/ Nalca/ Naltje/ Naltya
Bahasa Hupla/ Soba
Bahasa Iagu/ Inanwatan/ Mirabo/ Suabau/ Suabo
Bahasa Iau/ Iaw
Bahasa Iha
Bahasa Iha Based Pidgin
Bahasa Imasi/ Sobei
Bahasa In-lom/ Wanam/ Yale Kosarek/ Yale-Kosarek
Bahasa Iria/ Kamberau/ Kamkbrau/ Kamrau
Bahasa Isirawa/ Okwasar/ Saweri
Bahasa Iwoer/ Iwur
Bahasa Jab/ Jabsch/ Jelmek/ Jelmik/ Yelmek
Bahasa Jafi/ Jafi Wagarindem/ Wagarindem/ Wargarindem/ Warlef/ Yaffi/ Zorop
Bahasa Jahadian/ Nerigo/ Yabin Yahadian/ Yahadian
Bahasa Jakai/ Jaqai/ Mapi/ Sohur/ Yaqai/ Yaqay
Bahasa Jakari/ Tabi/ Tabla/ Tanah Merah/ Tepera
Bahasa Jale/ Jaly/ Ngalik Utara/ Ninia/ Yali Ninia/ Yali Selatan
Bahasa Jale Selatan/ Nipsan/ Yale-Nipsan
Bahasa Jaur/ Yaur
Bahasa Je/ Jei/ Yei/ Yei-Nan/ Yey
Bahasa Jeti/ Manem/ Skofro/ Wembi/ Yeti
Bahasa Jiwafeta
Bahasa Jofotek-Bromnya
Bahasa Kabera/ Kaowerawedj/ Kauwera/ Kauwerawec/ Kauwerawetj/ Kawera/ Koassa
Bahasa Kaburi
Bahasa Kaibus/ Tahit/ Tehid/ Tehit/ Teminabuan
Bahasa Kais/ Kampung Baru
Bahasa Kaiy/ Taori-Kaiy/ Todi
Bahasa Kajagar/ Kayagar/ Kaygi/ Kaygir
Bahasa Kajupulau/ Kayupulau
Bahasa Kaladdarsch/ Kimaama/ Kimaghama/ Kimaghima/ Teri-Kalwasch
Bahasa Kalao
Bahasa Kambon/ Mandobo Bawah
Bahasa Kamora/ Kamoro/ Kaokonau/ Lakahia/ Mimika/ Mukamuga/ Nafarpi/ Nagramadu/ Nefarpi/ Neferipi/ Uma
Bahasa Kamtuk/ Kemtuik/ Kemtuk
Bahasa Kanum/ Tonda
Bahasa Kanum B„di/ Kenume/ Knwne
Bahasa Kanum Ngkƒlmpw
Bahasa Kanum Sm„rky
Bahasa Kanum Sota
Bahasa Kapaur
Bahasa Kapauri/ Kapori
Bahasa Kapitiauw/ Kaptiau/ Kaptiauw
Bahasa Karas
Bahasa Karas Darat
Bahasa Karas Laut
Bahasa Karfasia/ Samarkena/ Samarokena/ Tamaja/ Tamaya
Bahasa Karon Dori/ Maiyach/ Mari/ Meon
Bahasa Kasiwa/ Kativa/ Ninggeroem/ Ninggerum/ Ninggirum/ Ninggrum/ Orgwo
Bahasa Kasuweri/ Kokoda/ Komudago/ Nebes/ Oderago/ Samalek/ Tarof
Bahasa Kataut/ Kati Utara/ Kati-Ninanti/ Muyu utara/ Niinati/ Ninatie
Bahasa Kati
Bahasa Kaure/ Kaureh
Bahasa Kauwol
Bahasa Kawe
Bahasa Keder/ Keijar
Bahasa Kehu
Bahasa Kembra
Bahasa Kemelom/ Kemelomsch/ Komolom/ Mombum
Bahasa Kerema/ Nisa
Bahasa Ketengban/ Kupel/ Oktengban
Bahasa Ketum/ Kitum/ Wambon-Ketum
Bahasa Kimaam/ Riantana
Bahasa Kimanghama/ Kolopom
Bahasa Kimyal Korupun/ Korapun/ Korupun-Sela
Bahasa Kirikiri/ Kirira
Bahasa Kofei
Bahasa Kolufaup/ Korowai
Bahasa Kombai/ Komboy
Bahasa Komyandaret
Bahasa Konda/ Ogit/ Yabin/ Yabin-Konda
Bahasa Koneraw/ Konorau
Bahasa Kopka/ Kopkaka
Bahasa Kosadle/ Kosare
Bahasa Kotogüt/ Tsaukambo/ Tsokwambo
Bahasa Kotogut/ Tsakwambo
Bahasa Kuangsu-Bonggrang/ Kwangsu-Bonggrang/ Kwansu/ Kwansu-Bonggrang/ Mlap
Bahasa Kuri
Bahasa Kurudu
Bahasa Kuwani
Bahasa Kwasten/ Marengi/ Tor
Bahasa Kwem/ Mandobbo/ Mandobo Atas/ Nub
Bahasa Kwer
Bahasa Kwerba Mamberamo/ Napok/ Nogukwabai/ Nopukw/ Tatsewalem
Bahasa Kwerisa/ Taogwe
Bahasa Kwesten
Bahasa Langda/ Mt.Goliath/ Una
Bahasa Langgayam
Bahasa Legenyem
Bahasa Lepki
Bahasa Liki
Bahasa Llaga/ Saberi
Bahasa Lower Pyramid/ Walak/ Wodo
Bahasa Ma'ya/ Sailolof/ Salawati/ Samate
Bahasa Maden/ Saparan/ Sapran
Bahasa Madidwana/ Sabakor
Bahasa Makleu/ Maklew
Bahasa Mander
Bahasa Manggarikuna
Bahasa Manikion/ Mantion/ Sogh/ Sougb
Bahasa Mantembu/ Mora/ Yapanani/ Yava/ Yawa
Bahasa Mapia/ Mapian
Bahasa Marau
Bahasa Maremgi
Bahasa Marori/ Moaraeri/ Morari/ Morori
Bahasa Masimasi
Bahasa Massep
Bahasa Matbat/ Me
Bahasa Mawes
Bahasa Mbaruan
Bahasa Meax/ Meninggo
Melayu         Bahasa Melayu Papua
Bahasa Meningo/ Moskona/ Sabena
Bahasa Meoswar/ War
Bahasa Mer/ Miere
Bahasa Mo
Bahasa Moar
Bahasa Modan/ Nabi
Bahasa Mogao/ Puragi
Bahasa Moi
Bahasa Moile
Bahasa Momina
Bahasa Momuna/ Somage/ Sumohai
Bahasa Moraeri/ Moraori
Bahasa Moraid
Bahasa Morwap/ Sawa/ Tabu
Bahasa Mosana
Bahasa Munggui/ Natabui
Bahasa Murkim
Bahasa Muyu
Bahasa Na'ai/ Na'i/ Nagai/ Nakai
Bahasa Nafri
Bahasa Nambrong/ Nimboran
Bahasa Namla
Bahasa Nararapi/ Sempan
Bahasa Narau
Bahasa Natipi
Bahasa Ndom
Bahasa Ngalik Selatan/ Paiyage/ Silimo/ Usak/ Wulik
Bahasa Ngalum/ Sibil
Bahasa Nggem
Bahasa Nobuk/ Nopuk
Bahasa Nusari
Bahasa Onim/ Onin
Bahasa Onin Based Pidgin
Bahasa Oria/ Orya/ Warpok/ Warpu
Bahasa Ormu
Bahasa Palamul
Bahasa Papasena
Bahasa Papua
Bahasa Papuma
Bahasa Paseman
Bahasa Patimuning
Bahasa Pauwi
Bahasa Pedena
Bahasa Pom
Bahasa Pyu
Bahasa Rasawa
Bahasa Ron/ Roon
Bahasa Sangke
Bahasa Saponi
Bahasa Sarwar Use/ Saweru
Bahasa Sauri
Bahasa Sause/ Seuce
Bahasa Sawu
apua   Bahasa Seget
Bahasa Sehudate
Bahasa Sekar
Bahasa Sekol/ Sekou/ Sko/ Skou/ Skouw/ Skow/ Sukou/ Te Mawo/ Tumawo
Bahasa Senggi/ Viid
Bahasa Siagha-Yenimu
Bahasa Somahai
Bahasa Sowanda/ Waina/ Waina-Sowanda/ Wanya/ Wina
Bahasa Sufrai/ Tarfia/ Tarpia
Bahasa Sumeri/ Sumerine/ Tanahmerah
Bahasa Sumuri
Bahasa Sunum
Bahasa Takar/ Vitou
Bahasa Tamagario/ Tamaraw/ Wagow/ Wiyagar
Bahasa Tandia
Bahasa Tangko
Bahasa Taori-Kei/ Taori-So
Bahasa Tarunggare/ Tunggare/ Turunggare
Bahasa Taworta
Bahasa Tebi
Bahasa Tofamna/ Tofanma
Bahasa Towe/ Towei
Baasa Trimuris
Bahasa Turu
Bahasa Uria
Bahasa Waano/ Wano
Bahasa Wabo/ Woriasi
Bahasa Wakde
Bahasa Walsa/ Waris
Bahasa Wambon
Bahasa Wanggo/ Wanggom/ Wangom
Bahasa Waremboivoro/ Warembori/ Warenbori
Bahasa Wares
Bahasa Wari/ Waritai/ Weretai
Bahasa Wauyai
Bahasa o'oi/ Woi
Bahasa Woda/ Woda-Mo/ Wodani/ Wolani
Bahasa Woria
Bahasa Yafi
PaBahasa Yakai
Bahasa Yali Lembah
Bahasa Yamna
Ppua    Bahasa Yarsun
Bahasa Yoki
Bahasa Yonggom/ Yongkom

Lain-Lain------------------------------------------------------
Bahasa Arab
Bahasa India
Bahasa Inggris
Bahasa Perancis
Bahasa Rusia
Bahasa Spanyol
Bahasa Belanda
Tionghoa     Bahasa Tionghoa Hakka
Tionghoa     Bahasa Tionghoa Mandarin
Tionghoa     Bahasa Tionghoa Min Dong
Tionghoa     Bahasa Tionghoa Min Nan, Tiochiu
Tionghoa     Bahasa Tionghoa Yue
Tionghoa     Bahasa Tionghoa
Tionghoa     Bahasa Tionghoa Hokian
Melayu         Bahasa Indonesia
Melayu         Bahasa Melayu Selimbau
Melayu         Bahasa Melayu Putusibau-Semitau-Nang
Melayu         Bahasa Melayu Nanga Bunut
Melayu         Bahasa Melayu Boyan
Melayu         Bahasa Melayu Embau
Melayu         Bahasa Melayu Ulu Gurung
Melayu         Bahasa Melayu Ulu Silat
Melayu         Bahasa Melayu Semangut
Melayu         Bahasa Melayu Pinoh
Melayu         Bahasa Melayu Sokan
Melayu         Bahasa Melayu Kota Baru
Melayu         Bahasa Melayu Sayan
Melayu         Bahasa Melayu Ela Hilir
Melayu         Bahasa Melayu Sintang
Melayu         Bahasa Melayu Sekadau
Melayu         Bahasa Melayu Sanggau
Melayu         Bahasa Melayu Meliau
Melayu         Bahasa Melayu Tayan
Melayu         Bahasa Melayu Landak
Melayu         Bahasa Melayu Sambas (bejalan)
Melayu         Bahasa Melayu Merabuan (bejolon)
Melayu         Bahasa Melayu Ketapang
Melayu         Bahasa Melayu Cali
Melayu         Bahasa Melayu Tumbang Titi
Melayu         Bahasa Melayu Pebihingan
Melayu         Bahasa Melayu Simpang Dua
Melayu         Bahasa Melayu Balai berkuak
Melayu         Bahasa Melayu Pontianak
Melayu         Bahasa Indonesia Peranakan

   Bahasa lainnya di Sumatera
   Bahasa lainnya di Jawa
   Bahasa lainnya di Bali 
   Bahasa lainnya di Nusa Tenggara
   Bahasa lainnya di Kalimantan
   Bahasa lainnya di Sulawesi
   Bahasa lainnya di Maluku
   Bahasa lainnya di Papua

Sumber: https://id.wikipedia.org

Tidak ada komentar: